Obliczenie oporu zastępczego w układzie elektrycznym pozwala na jego maksymalne uproszczenie.
W kalkulatorze oporu zastępczego mamy do wyboru opcję z połączeniem szeregowym oraz połączeniem równoległym. Po dokonaniu wyboru wpisujemy poszczególne wartości oporników (R1, R2) – widoczne są tylko dwa, ale po wciśnięciu opcji „Dodaj kolejną wartość” pojawiać będą się następne. Wynik pojawi się po wpisaniu wartości i naciśnięciu klawisza „Oblicz”.
Oporem zastępczym (można też spotkać się czasem z angielską nazwą equivalent resistance) nazywamy taką wartość jednego opornika zastępującego cały układ, że parametry elektrycznego tego układu (mowa o napięciu i natężeniu prądu) są takie same. Prościej można to wyjaśnić w taki sposób, że jeden opornik o wyliczonych parametrach może zastąpić cały, nieraz bardzo skomplikowany układ oporników. Takie „zastępstwa” są jak najbardziej możliwe, ale tylko w sytuacji, gdy wspomniane parametry nie zmienią się na wejściu i na wyjściu układu.
Wyróżnia się opory zastępcze w połączeniach szeregowych (opory połączone w szereg, a więc koniec jednego to początek kolejnego) oraz równoległych (dołączona do nich jest ta sama różnica potencjałów). W tych pierwszych do obliczeń oporu zastępczego oporników (określanych R1, R2 itd.) wykorzystuje się prawo Kirchoffa oraz prawo Ohma; powstały w ten sposób wzór R = R1 + R2 + ...Rn, jest prawidłowy i ma zastosowanie do dowolnej liczby oporników. Podobne prawa są zastosowane w przypadku połączeń równoległych. W tym przypadku okazuje się, że suma natężeń prądów przepływających przez oporniki R1 i R2 jest równa natężeniu prądu wpływającego do zastępowanego układu, a ponadto napięcie panujące na obu opornikach jest dokładnie takie samo (można powiedzieć, że lewe stromy mają taki sam potencjał, a także że prawe strony mają taki sam potencjał) i jest one równe napięciu, panującemu na całym układzie. Odwrotność oporu zastępczego oporników połączonych równolegle musi być równa sumie odwrotności oporów poszczególnych oporników.
Połączenia szeregowe oraz równoległe są najbardziej popularnymi i najczęściej wykorzystywanymi, aczkolwiek niejedynymi rodzajami połączeń w układzie elektrycznym. Połączenia takie mogą być bowiem również kombinowane i składać się z elementów obu wspomnianych połączeń, a mogą być zupełnie nietypowe. W obu sytuacjach można jednak wyliczyć opór zastępczy, korzystając z podanych wyżej metod.
Kalkulator oporu zastępczego Wasze wyniki