1. Wzór sumaryczny
2. Wzór strukturalny
2. Wzór strukturalny
3. Właściwości
Masa molowa - 32 g/mol
Gęstość – 791,8 kg/m3
Temperatura wrzenia - 64,7°C
Temperatura topnienia - -97,6°C
Metanol jest bezbarwną cieczą o charakterystycznym zapachu, bardzo dobrze rozpuszczalną w wodzie. Jest to substancja dość lotna o gęstości nieco mniejszej od gęstości wody. Miesza się z wodą bez ograniczeń. Metanol na powietrzu spala się jasnoniebieskim płomieniem do dwutlenku węgla i wody, co przedstawia poniższe równanie:
Gęstość – 791,8 kg/m3
Temperatura wrzenia - 64,7°C
Temperatura topnienia - -97,6°C
Metanol jest bezbarwną cieczą o charakterystycznym zapachu, bardzo dobrze rozpuszczalną w wodzie. Jest to substancja dość lotna o gęstości nieco mniejszej od gęstości wody. Miesza się z wodą bez ograniczeń. Metanol na powietrzu spala się jasnoniebieskim płomieniem do dwutlenku węgla i wody, co przedstawia poniższe równanie:
\(2 CH_3OH + 3 O_2 \rightarrow 2CO_2 + 4H_2O\)
4. Wartości biologiczne i toksyczne
NDS (Najwyższe Dopuszczalne Stężenie) alkoholu metylowego w środowisku pracy: 100 mg/m3
DSB (Dopuszczalne Stężenie) metanolu w moczu: 5 mg/g kreatyniny w próbie podanej jednorazowo pod koniec ekspozycji
Stężenie metanolu we krwi wskazujące zatrucie: 10 – 100 mg/dm3
Stężenie metanolu we krwi będące wskazaniem do hemodializy: 500 mg/dm3
Doustna dawka śmiertelna dla osoby dorosłej: 100 cm3
5. Otrzymywanie
Dawniej metanol otrzymywano wyłącznie w procesie suchej destylacji drewna.
Alkohol metylowy otrzymuje się w wyniku katalitycznego uwodornienia tlenku węgla (II) zgodnie z równaniem:
NDS (Najwyższe Dopuszczalne Stężenie) alkoholu metylowego w środowisku pracy: 100 mg/m3
DSB (Dopuszczalne Stężenie) metanolu w moczu: 5 mg/g kreatyniny w próbie podanej jednorazowo pod koniec ekspozycji
Stężenie metanolu we krwi wskazujące zatrucie: 10 – 100 mg/dm3
Stężenie metanolu we krwi będące wskazaniem do hemodializy: 500 mg/dm3
Doustna dawka śmiertelna dla osoby dorosłej: 100 cm3
5. Otrzymywanie
Dawniej metanol otrzymywano wyłącznie w procesie suchej destylacji drewna.
Alkohol metylowy otrzymuje się w wyniku katalitycznego uwodornienia tlenku węgla (II) zgodnie z równaniem:
\(CO + 2 H_2 \xrightarrow{kat.,temp.,cisn.} CH_3OH\)
Reakcja ta prowadzona jest w obecności katalizatora miedziowego (Cu-Zn-Al2O3) w temperaturze 250oC oraz przy ciśnieniu 4-10 MPa. W trakcie procesu przebiega równocześnie reakcja wodoru z dwutlenkiem węgla (potrzebnym m.in. do utrzymania aktywności katalizatora):
\(CO_2 + 3H_2 \rightarrow CH_3OH + H_2O\)
Alkohol metylowy możemy również otrzymać działając wodorotlenkiem sodu lub potasu na fluorowcopochodne metanu, np. CH3Cl, CH3Br, CH3I czy CH3F:
\(CH_3Cl + KOH \rightarrow CH_3OH + KCl\)
6. Zastosowanie
Metanol stosowany jest w przemyśle między innymi do produkcji farb, tworzyw sztucznych, lakierów oraz jako rozpuszczalnik. Stosuje się go również do otrzymywania formaliny. Znajduje również zastosowanie w farmaceutyce oraz jako składnik paliwa do samolotów bądź modelarskich silników żarowych. Kolejnymi przykładami zastosowania metanolu są: produkcja materiałów wybuchowych, otrzymywanie estrów metylowych, składnik płynów myjących czy środek zapobiegający zamarzaniu.
6. Zastosowanie
Metanol stosowany jest w przemyśle między innymi do produkcji farb, tworzyw sztucznych, lakierów oraz jako rozpuszczalnik. Stosuje się go również do otrzymywania formaliny. Znajduje również zastosowanie w farmaceutyce oraz jako składnik paliwa do samolotów bądź modelarskich silników żarowych. Kolejnymi przykładami zastosowania metanolu są: produkcja materiałów wybuchowych, otrzymywanie estrów metylowych, składnik płynów myjących czy środek zapobiegający zamarzaniu.
7. Metanol w organizmie człowieka
Alkohol metylowy utleniany jest w częściowo w organizmie. Produktami tej reakcji są silnie trujące związki tj.: aldehyd i kwas mrówkowy.
\(CH_3OH \xrightarrow[wolno]{dehydrogenaza \: alkoholowa} HCHO\xrightarrow[wolno]{dehydrogenaza\:aldehydowa}HCOOH\xrightarrow[wolno] CO_2 + H_2O\)
Objawy zatrucia metanolem pojawiają się już po kilku godzinach od jego spożycia. Pierwsze z nich to zaburzenia wzroku, oznaki upojenia, nudności i wymioty, bóle brzucha, głowy, oczu i mięśni. W zatruciach przewlekłych występują ponadto objawy bezsenności, niewydolności krążenia, nieżyt przewodu pokarmowego i dróg oddechowych, a także zapalenie nerek i wątroby oraz zaburzenia psychiczne i śpiączka.
8. Źródła metanolu
Podstawowym potencjalnym źródłem występowania metanolu w produktach spożywczych są pektyny w surowcach roślinnych. Konsumpcja tych surowców tylko w niewielkim stopniu przyczynia się do uwalniania alkoholu metylowego, ponieważ pektyny należą do trudno przyswajalnych polisacharydów. Rozkładane są one w dolnych częściach jelita. Innym potencjalnym źródłem metanolu w surowcach i produktach pochodzenia roślinnego są również substancje ligninowo – celulozowe i inne związki takie jak garbniki czy barwniki, które zawierają grupy metoksylowi. Wysoką zawartością potencjalnego metanolu charakteryzują się np. pieprz i drewno dębowe.
Alkohol metylowy utleniany jest w częściowo w organizmie. Produktami tej reakcji są silnie trujące związki tj.: aldehyd i kwas mrówkowy.
\(CH_3OH \xrightarrow[wolno]{dehydrogenaza \: alkoholowa} HCHO\xrightarrow[wolno]{dehydrogenaza\:aldehydowa}HCOOH\xrightarrow[wolno] CO_2 + H_2O\)
Objawy zatrucia metanolem pojawiają się już po kilku godzinach od jego spożycia. Pierwsze z nich to zaburzenia wzroku, oznaki upojenia, nudności i wymioty, bóle brzucha, głowy, oczu i mięśni. W zatruciach przewlekłych występują ponadto objawy bezsenności, niewydolności krążenia, nieżyt przewodu pokarmowego i dróg oddechowych, a także zapalenie nerek i wątroby oraz zaburzenia psychiczne i śpiączka.
8. Źródła metanolu
Podstawowym potencjalnym źródłem występowania metanolu w produktach spożywczych są pektyny w surowcach roślinnych. Konsumpcja tych surowców tylko w niewielkim stopniu przyczynia się do uwalniania alkoholu metylowego, ponieważ pektyny należą do trudno przyswajalnych polisacharydów. Rozkładane są one w dolnych częściach jelita. Innym potencjalnym źródłem metanolu w surowcach i produktach pochodzenia roślinnego są również substancje ligninowo – celulozowe i inne związki takie jak garbniki czy barwniki, które zawierają grupy metoksylowi. Wysoką zawartością potencjalnego metanolu charakteryzują się np. pieprz i drewno dębowe.
Alkohol metylowy Wasze opinie