Mejoza – przebieg

Mejoza zachodzi przy powstawaniu gamet, czyli np. komórek jajowych i plemników człowieka. Mejoza jest podziałem redukcyjnym. Oznacza to, że powstające w jego wyniku cztery komórki  zawierają połowę chromosomów w porównaniu  do komórki wyjściowej. Jest to niezbędne w procesie zapłodnienia, w przeciwnym razie zygota, a następnie młody organizm miałby podwójną liczbę chromosomów. Takie drastyczne zmiany genomu w przypadku zwierząt są śmiertelne.

Przebieg mejozy składa się z:

• pierwszego podziału mejotycznego (redukcyjnego)
• drugiego podziału mejotycznego

Pierwszy podział mejotyczny składa się z :

• Profazy I
• Metafazy I
• Anafazy I
• Telofazy I

Drugi podział mejotyczny składa się  z:

• Profazy II
• Metafazy II
• Anafazy II
• Telofazy II

Opis etapów mejozy

Profaza I:

• Chromatyna ulega kondensacji do postaci chromosomów
• Chromosomy homologiczne, układając się w pary tworzą biwalenty, czyli parę połączonych ze sobą chromosomów (homologicznych). Nazywamy to też Tetradą chromatyd
• Między chromosomami homologicznymi wchodzącymi w skład biwalentu może zajść crossing-over
• Chromosomy homologiczne w biwalentach rozdzielają się
• Zanikają otoczka jądrowa i jąderko. Tworzy się wrzeciono podziałowe

Metafaza I:

• Chromosomy osiągają maksymalny stopień kondensacji
• Pary chromosomów homologicznych układają się w płaszczyźnie równikowej komórki

Anafaza I:

• Następuje rozdzielenie chromosomów homologicznych
• Włókna wrzeciona podziałowego, skracają się, odciągają chromosomy do przeciwległych biegunów komórki

Telofaza I :

• Struktura chromosomów częściowo rozluźnia się
• Odtwarzają się już otoczka jądrowa oraz jąderko
• Zachodzi cytokineza

Profaza II:

• Chromatyna ulega kondensacji do postaci chromosomów. Każdy z chromosomów składa się z dwóch chromatyd
• Zanikają otoczka jądrowa oraz jąderko
• Formuje się także wrzeciono podziałowe

Metafaza II:

• Chromosomy osiągają maksymalny stopień kondensacji
• Chromosomy połączone z włóknami wrzeciona podziałowego układają się w płaszczyźnie równikowej komórki w płytkę metafazową

Anafaza II:

• Chromosomy rozdzielają się na dwie chromatydy, każda staje się chromosomem potomnym
• Włókna wrzeciona podziałowego skracają się i odciągają chromosomy potomne do przeciwległych biegunów komórki

Telofaza II:

• Następuje rozluźnienie chromosomów do postaci włókien chromatynowych
• Odtwarzają się otoczka jądrowa oraz jąderko
• Zanika wrzeciono podziałowe. Zachodzi cytokineza

Co to crossing-over?

Zachodzi on w profazie pierwszego podziału mejotycznego. Jest to proces, który polega na wymianie odcinków chromatyd między chromosomami homologicznymi. Skutkiem tego procesu jest powstawanie chromatyd o zmodyfikowanym układzie allei. Dzięki temu potomstwo będące wynikiem rozmnażania płciowego różni się od osobników rodzicielskich. Crossing-over ma duże znaczenie w powstawaniu zmienności genetycznej.