Transformacja nowotworowa (nowotworzenie, kancerogeneza) to wieloetapowy proces na poziomie komórkowych, prowadzący do powstania nowotworu. Polega na mutacji DNA komórki powstałej spontanicznie lub w wyniku działania czynnika rakotwórczego (takich jak promieniowanie jonizujące, promieniowanie UV, wirusy onkogenne, wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne) co skutkuje upośledzeniem funkcji komórki i przekształcenie jej w komórkę nowotworową. Pojedyncza komórka nowotworowa daje początek tkance nowotworowej – podziały komórkowe komórek nowotworowych nie są kontrolowane przez czynniki regulacyjne gospodarza.
W procesie tym wyróżnia się trzy etapy – inicjację, promocję i progresję. Inicjacja to etap powstania pojedynczej mutacji w genomie komórki (powstanie onkogenu). W normalnych warunkach mechanizmy naprawcze obecne w komórce usuwają powstałe mutacje, lub gdy nie jest to możliwe, uruchamiają w komórce szlak apoptotyczny. Jednak gdy mutacja nie zostaje zauważona i naprawiona i wystąpi w obrębie genów krytycznych, odpowiedzialnych za kontrolę cyklu komórkowego, może prowadzić do transformacji nowotworowej. Podczas promocji następuje aktywacja onkogenów oraz zachodzą dalsze mutacje. Ich nagromadzenie w obrębie genów odpowiedzialnych za regulację podziałów komórkowych skutkuje niekontrolowaną proliferacją komórek nowotworowych i rozwojem guza (tkanki nowotworowej). Podczas progresji (uzłośliwienia) zachodzą kolejne zmiany molekularne w tym nieodwracalne zmiany w kariotypie. Z kolejnymi podziałami i nagromadzeniem zmian w genotypie powstają klony komórek nowotworowych, zdolne do tworzenia przerzutów i nacieków.
Transformacja nowotworowa Wasze opinie