Nepotyzm to działanie polegające na faworyzowaniu członków rodziny i znajomych podczas obsadzania konkretnych stanowisk w przedsiębiorstwie. Nepotyzm występuje w różnych środowiskach i jest spotykany w biznesie, sporcie, rozrywce, polityce i wielu innych dziedzinach życia. Na samym początku pojęcie nepotyzmu odnosiło się do uprzywilejowanego traktowania nieślubnych dzieci oraz krewnych przez osoby związane z kościołem. Dzisiaj to pojęcie ewoluowało i dotyczy zdecydowanie większej liczby różnych dziedzin życia.
W jaki sposób działa nepotyzm?
W praktyce nepotyzm polega na pominięciu zasad rekrutacji oraz wyboru osoby na konkretne stanowisko, które skutkuje zatrudnieniem znajomego bądź członka rodziny do pracy. Oznacza to, że droga do dostania się na konkretne stanowisko jest uniemożliwiona dla osób, które mogłyby sprawdzić się lepiej w danej pracy. Nepotyzm jest zatem pewnego rodzaju korupcją i polega na wykorzystaniu posiadanej władzy. Same początki zjawiska sięgają już średniowiecza i do dzisiaj spotykane są tego rodzaju praktyki.
Nepotyzm jest działaniem wysoce nieetycznym
Nepotyzm jest stale zwalczanym zjawiskiem z uwagi na jego nieetyczność oraz wysoką szkodliwość dla całej gospodarki. Zjawisko to jest szkodliwe dla pracowników oraz samych firm, w których takie praktyki mają miejsce. Według badań nepotyzm na szeroką skalę prowadzi do tego, że zwiększa się ubóstwo w społeczeństwie i pogłębiają nierówności społeczne.
Polskie badania z zakresu nepotyzmu
Nad zjawiskiem nepotyzmu pochylili się również polscy badacze. Ustalili oni, że zjawisko to prowadzi do psucia się relacji międzyludzkich. Dodatkowo skutkuje również utratą wielu wykwalifikowanych specjalistów z różnych branż. Nepotyzm prowadzi również do tego, że osoba, która zatrudniła kogoś na dane stanowisko może w przyszłości oczekiwać od niej pewnej formy odwdzięczenia się.
W przypadku zespołów pojawienie się nepotyzmu prowadzi do problemów z komunikacją, konfliktów, tworzenia się grup, wzrostu rywalizacji, niechęci do dzielenia się wiedzą, donosów, mobbingu, spadku zaangażowania, absencji pracowniczej, napięć pomiędzy pracownikami oraz do braku poczucia sprawiedliwości.
W przypadku jednostki nepotyzm prowadzi do ograniczonych możliwości rozwoju, blokowania możliwości awansu, poczucia niesprawiedliwości, spadku zapału do pracy, a nawet do zwolnienia się z konkretnego przedsiębiorstwa.
Nepotyzm ma negatywne konsekwencje również dla osoby, która uzyskała w ten sposób zatrudnienie. Nepotyzm może wiązać się z mobbingiem, ignorowaniem takiej osoby, brakiem szacunku wśród pracowników oraz koniecznością potwierdzenia swoich kompetencji z większym wysiłkiem.
Negatywne konsekwencje nepotyzmu w przypadku całych firm obejmują utratę klientów, spadek dochodów, utratę wykwalifikowanych pracowników oraz konieczność prowadzenia ciągłej rekrutacji.
Skala nepotyzmu w Polsce nadal jest wysoka
W przypadku nepotyzmu w Polsce jego skala nadal jest dość wysoka. Jeszcze w 2010 roku NIK przygotował raport, w którym wskazał, że w aż 75% skontrolowanych urzędów pojawiły się nieprawidłowości w naborze kandydatów. Dlatego też systematycznie prowadzone są działania, których celem jest ograniczenie powszechności tego zjawiska.
Nepotyzm Wasze opinie