Istnieją różne klasyfikacje kredytów. W zależności od przedmiotu kredytu wyodrębnia się kredyt:
- towarowy, inaczej handlowy, występuje, gdy normalna transakcja kupna-sprzedaży przekształca się w stosunek kredytowy ze względu na odroczenie terminu zapłaty; kredyt ten umożliwia prowadzenie działalności handlowej, gdy potencjalni nabywcy nie mają wystarczających środków finansowych, aby kupić towar w momencie oferowania go do sprzedaży, a równocześnie sprzedawcy nie mogą znaleźć nabywców, którzy mogliby natychmiast im zapłacić gotówką; kredyt towarowy jest kredytem krótkoterminowym, a jego szczególną formą jest sprzedaż ratalna,
- pieniężny polega na udzieleniu przez wierzyciela pożyczki pieniężnej w zamian za określony procent; jest on udzielany przez banki i inne instytucje finansowe, np. przez kasy oszczędnościowo-pożyczkowe.
Kredyty udzielane są klientom detalicznym (osobom nie prowadzącym działalności gospodarczej), jak i przedsiębiorstwom (klientom korporacyjnym).
Skłonność osób fizycznych do zaciągania kredytów jest wypadkową trzech czynników: łatwości dostępu do kredytu, wysokości jego oprocentowania, oceny możliwości jego spłaty. Do przyczyn zaciągania kredytów i pożyczek przez te osoby zalicza się np.: pokrycie wydatków konsumpcyjnych, remont mieszkania lub domu, zakup droższych dóbr trwałego użytku, zakup samochodu, zakup domu lub mieszkania, wkład do spółdzielni mieszkaniowej, leczenie, rehabilitację, kształcenie, wypoczynek.
Wartość kredytów dla klientów indywidualnych (gospodarstw domowych) w 2012 roku wynosiła 533,2 mld złotych i w relacji do roku 2011 zwiększyły one swą wartość jedynie o 0,2%. Wpływ na taką sytuację miało zmniejszenie w 2012 roku wartości kredytów konsumpcyjnych o 5,3% oraz niski wzrost (jedynie o 0,2%) kredytów mieszkaniowych.
Klienci detaliczni, w celu finansowania osobistych potrzeb, najczęściej wykorzystują:
- kredyt w rachunku osobistym (koncie osobistym) i polega on na tym, że bank umożliwia wypłatę większej ilości środków niż wynosi aktualny stan konta, tj. daje możliwość debetu (wysokość debetu zależy od wiarygodności klienta i jego dochodów, ale oprocentowanie jest zazwyczaj wyższe niż innych kredytów i pożyczek),
- kredyt konsumpcyjny, który udzielany jest na określone potrzeby osób, a jego spłata jest indywidualnie ustalana z bankiem (zabezpieczenie takiego kredytu stanowią np. dochody kredytobiorcy, poręczenia innych osób, a wysokość kredytu zależy od możliwości spłaty przez osobę zaciągającą kredyt),
- kredyt lombardowy, udzielany jest pod zastaw rzeczy ruchomych, np. samochodu, zazwyczaj na bardzo krótki okres, tj. od siedmiu dni do trzech miesięcy (formalności przy udzielaniu tego kredytu są ograniczone do minimum, jednak obliczany w skali rocznej koszt kredytu jest bardzo wysoki),
- kredyt hipoteczny czyli długoterminowy kredyt zaciągany w celu finansowania budownictwa mieszkaniowego lub nabycia domu czy mieszkania (zabezpieczeniem tego kredytu jest najczęściej nieruchomość, na sfinansowanie której został on zaciągnięty).
Dla klientów detalicznych szczególne znaczenie mają kredyty preferencyjne przyznawane np. na zakup pierwszego mieszkania. Kredyty te charakteryzuje zazwyczaj niskie oprocentowanie lub zwrot części wykorzystywanego kredytu (część kosztów pokrywa budżet państwa).
Z uwagi na przeznaczenie kredyty bankowe udzielane przedsiębiorstwom dzieli się na obrotowe (kredyty krótkoterminowe o terminach spłaty krótszych niż rok oraz kredyty średnioterminowe udzielane na okres od jednego roku do pięciu lat) i inwestycyjne (kredyty długoterminowe udzielane na okres powyżej pięciu lat).
Kredyty obrotowe finansują bieżącą działalność przedsiębiorstwa, a ich udzielanie powoduje zwiększanie środków pieniężnych w przedsiębiorstwie (oznacza to utrzymywanie lub przywracanie zdolności płatniczej przedsiębiorstwa).
Różne potrzeby finansowe przedsiębiorstw doprowadziły do powstania wielu rodzajów kredytów obrotowych, takich jak kredyty obrotowe w rachunku kredytowym, tj.:
- kredyt docelowy (przeznaczony na finansowanie zakupów w ramach jednej lub kilku zawartych umów (jest wykorzystywany jednorazowo i nie jest odnawialny),
- linia kredytowa (jest to kredyt przeznaczony na finansowanie wielu transakcji w ramach określonego limitu; jest on przyznawany na finansowanie sukcesywnych dostaw, np. określonych surowców, materiałów, towarów); może on być kredytem odnawialnym, w zależności od zawartej umowy z bankiem),
- kredyt na wymagalne zobowiązania (ma on zapobiegać krótkotrwałym trudnościom płatniczym, pojawiających się na skutek, np.: spiętrzenia się dostaw, powstania przeterminowanych należności, spadku popytu na sprzedawane wyroby),
- kredyt na należności (to kredyt krótkoterminowy, przeznaczony na finansowanie bezspornych, zarówno co do zasady, jak i wysokości należności),
- kredyt kasowy (przeznaczony na wypłatę wynagrodzeń, w sytuacji kiedy w przedsiębiorstwie występuje chwilowy brak gotówki),
- kredyt sezonowy (jest przeznaczony na finansowanie potrzeb działalności wytwórczej lub handlowej, powstałych na skutek przesunięcia w czasie wpływów i wydatków eksploatacyjnych, spowodowanych specyfiką produkcji lub obrotu towarowego).
- kredyty na rachunku bieżącym.
Kredyty obrotowe na rachunku bieżącym obejmują:
- kredyt otwarty (traktowany jest jako podstawowy i jest kredytem krótkoterminowym, przyznawanym w formie linii kredytowej, która wyznacza górną granicę, o jaką przedsiębiorstwo może przekroczyć saldo rachunku bieżącego w okresie umownym)
- kredyt in blanco (jest to kredyt bez żadnego zabezpieczenia udzielany zaufanemu przedstawicielowi przedsiębiorstwa; przedstawiciel jest gwarantem spłaty kredytu),
- kredyt jako stała zaliczka (jest to ustalona kwota stałego zadłużenia na rachunku przedsiębiorstwa przez cały okres obowiązywania umowy kredytowej; jest to kredyt odnawialny),
- kredyt kasowy (udzielany jest w formie linii kredytowej w rachunku bieżącym przedsiębiorstwa; ma on na celu uzupełnienie przejściowego braku gotówki na rachunku przedsiębiorstwa; kredyt taki powinien być spłacony w ciągu kliku dni po jego wykorzystaniu i jest ona odnawialny).
Kredyty inwestycyjne (udzielane w rachunku kredytowym) mają na celu finansowanie nakładów, potrzebnych na stworzenie nowych obiektów lub powiększenie istniejącego majątku trwałego przedsiębiorstwa, czyli finansują nakłady na: tworzenie majątku trwałego przybierającego postać nieruchomości (np. hala) i ruchomości (np. środki trwałe), wartości niematerialne i prawne (np. zakup patentów, licencji), finansowy majątek trwały (inwestycje długoterminowe, np. zakup udziałów i akcji). Mogą być one udzielone w formie kredytu przeznaczonego na sfinansowanie jednej transakcji lub w formie linii kredytowej, jeżeli występuje częstotliwość transakcji.
W zależności od przedmiotu finansowania wyróżnia się różne rodzaje kredytów inwestycyjnych, a mianowicie:
- kredyty na finansowanie projektów inwestycyjnych (są to kredyty przyznawane na nowe przedsięwzięcia inwestycyjne, które mają przynieść określone efekty ekonomiczne, wykazywane w biznes planach w postaci cash-flow),
- kredyty lombardowe i hipoteczne (kredyty lombardowe są udzielane pod zastaw ruchomości lub papierów wartościowych i są kredytami krótkoterminowymi, natomiast kredyty hipoteczne są przyznawane np. na finansowanie budownictwa mieszkaniowego, zakup domów, działek budowlanych i są one kredytami długoterminowymi),
- kredyty mieszkaniowe są udzielane również przez kasy oszczędnościowo-budowlane,
- kredyty komercyjne i preferencyjne (kredyty komercyjne są udzielane przez banki na warunkach pełnej opłacalności, natomiast kredyty preferencyjne są przeznaczone dla określonej grupy kredytobiorców na ściśle określone cele, na korzystniejszych warunkach niż kredyty komercyjne i są one dofinansowywane przez państwo).
Wartość kredytów dla przedsiębiorstw w 2012 roku wynosiła 272,3 mld złotych i w relacji do roku 2011 odnotowano wzrost ich wartości o 2,9%. Sytuacja ta wynikała przede wszystkim z wyższego tempa przyrostu kredytów dla małych i średnich przedsiębiorstw (kredyty wzrosły o 3,6%).
Warto wiedzieć, że kredyty mogą być przyznawane w walucie krajowej lub w dewizach. Pierwsze udzielane są i wypłacane w polskich złotych, natomiast kredyty walutowe udzielane są w walucie obcej, jednak w Polsce większość kredytów dewizowych to kredyty denominowane w walucie wymienialnej, tj. kredyt przyznawany jest w walucie obcej, która jest przeliczana i wypłacana w złotówkach). Kredyty dewizowe udzielane są ze środków własnych banków krajowych, np. na finansowanie importu lub ze środków zagranicznych uzyskiwanych z międzynarodowych instytucji finansowych, np. z Banku Światowego, które przeznaczane są przykładowo na wsparcie krajów rozwijających się. Kredyty dewizowe wykorzystywane są przez ludność na cele mieszkaniowe, natomiast przedsiębiorstwa wykorzystują je najczęściej na cele obrotowe.
Rodzaje kredytów Wasze opinie